معنی دیامتر یا bpd در سونوگرافی جنین چیست؟ + اندازه نرمال

چکیده مطلب:

• معنی دیامتر در سونوگرافی چیست
• دیامتر در بارداری به چه معنا است؟
• اندازه طبیعی دیامتر در سونوگرافی کلیه و کبد چقدر است؟
• bpd در سونوگرافی جنین چیست؟ + اندازه نرمال

دیامتر در بارداری چیست

معنی و منظور از دیامتر در بارداری، قطر بین دو استخوان پاریتال (آهیانه) جنین (biparietal diameter) یا BPD است.

به زبان ساده تر قطر بین دو استخوان پاریتال، بزرگترین قطر بدن جنین است که باید از لگن مادر عبور کرده و وارد دهانه رحم برای زایمان شود. در ماه های پایانی بارداری، با معاینه قطر دهانه لگن مادر و سپس تطابق با دیامتر (BPD) توسط پزشک متخصص زنان مشخص می شود که آیا سر جنین با اندازه دیامتر، قابلیت عبور از کانال زایمان را دارد و یا خیر؟

بنابراین با اندازه گیری شاخص BPD توسط متخصص زنان، مشخص می شود که آیا امکان انجام زایمان طبیعی برای مادر وجود دارد یا خیر. دیامتر دو استخوان پاریتال (BPD) یکی از پارامترهای اساسی بیومتریک برای ارزیابی اندازه جنین است که همراه با دور سر (HC)، دور شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) برای برآورد وزن جنین استفاده می شود. لازم به ذکر است که در سه ماهه دوم بارداری از دیامتر در سونوگرافی برای تخمین سن حاملگی و تاریخ زایمان (EDD) نیز استفاده می شود.

دیامتر در برخی از وب سایت های فارسی زبان نیز به شکل زیر آمده است که ما برای شما در این قسمت نیز اضافه می کنیم.

تطابق اندازه‌های دیامتر عرضی مخچه، طول استخوان ران و قطر بین دو آهیانه در تعیین سونوگرافیک سن حاملگی جنین های مبتلا به تأخیر رشد داخل رحمی:

• دیامتر: در انسان، رشد مخچه ممکن است کمترین تاثیر را از تاخیر رشد داخل رحمی (IUGR) بپذیرد، بنابراین اندازه گیری دیامتر عرضی مخچه می تواند به عنوان معیار اندازه گیری مناسب جهت تعیین سن حاملگی جنین مبتلا به IUGR استفاده شود. مطالعه حاضر با هدف نقش اندازه گیری TCD در تعیین سن جنین های با تاخیر رشد داخل رحمی انجام شد.
• روش کار: این مطالعه مقطعی در سال 1395 بر روی 35 زن باردار دارای شکم کوچک و با احتمال جنین مبتلا به IUGR مراجعه کننده به بخش سونوگرافی بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه انجام شد. ابتدا سن حاملگی آنها بر اساس آخرین قاعدگی (LMP) مشخص و سپس بیمار سونوگرافی شده و سن حاملگی نیز بر اساس اندازه گیری قطر عرضی مخچه (TCD) و سایر پارامترهای روتین سونوگرافی مشخص و در پایان نتایج با یکدیگر مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 22) و آزمون های تی زوجی، ویلکاکسون، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
• یافته ها: بین سن حاملگی برآورده شده توسط پارامتر TCD با سن حاملگی بر اساس LMP تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0 p). همچنین، سن حاملگی برآورد شده توسط پارامتر TCD به طور معناداری بیشتر از سن حاملگی بر اساس پارامترهای BPD و FL بود (05/0> p).
• نتیجه گیری: بهره گیری از پارامتر دیامتر عرضی مخچه (TCD) در برآورد سن دقیق جنین های مبتلا به تاخیر رشد داخل رحمی می تواند مطمئن و قابل استناد باشد.

معنی دیامتر در سونوگرافی چیست

دیامتر که در معنی لغوی به معنای قطر یا ضخامت است. منظور از دیامتر در سونوگرافی اندازه ضخامت یا قطر هر اندامی است که در تشخیص سونوگرافی برای سلامت یا بیماری، مورد بررسی قرار گیرد. مثلا معنای دیامتر در بارداری میتواند ضخامت کیسه حاملگی (Sac) باشد.

یک تخمدان طبیعی بین 2/5 تا 5 سانتی متر طول، و 1/5 تا 3 سانتی متر عرض و 0/6 تا 1/5 سانتی متر ضخامت دارد.

اندازه طبیعی دیامتر کبد

پزشکان از روش سونوگرافی برای تعیین اندازه یا دیامتر کبد استفاده می شود به این دلیل که وقتی کبد بیش از حد بزرگ شده باشد، پزشک متخصص می تواند این بزرگ شدن را روی اشعه ایکس تشخیص دهد. میانگین ​​اندازه طبیعی دیامتر کبد در بزرگسالان 14 سانتی متر است که اگر اندازه کبد از حد طبیعی بیشتر باشد می تواند نشانگر بیماری های جدی کبدی باشد.

bpd در سونوگرافی؛ bpd در سونوگرافی جنین چیست؟ + اندازه نرمال

BPD در سونوگرافی یکی از مهم‌ترین اندازه‌گیری‌ها برای ارزیابی رشد جنین است. در این بخش، به بررسی مفهوم BPD در سونوگرافی جنین و اهمیت آن می‌پردازیم. همچنین، اندازه های نرمال BPD در هفته‌های مختلف بارداری را مرور خواهیم کرد تا شما بتوانید مرحله به مرحله رشد جنین خود را بهتر درک کنید.

bpd در سونوگرافی بارداری چیست؟

تا اینجا از مقاله متوجه شدیم که bpd به معنی قطر آهیانه جنین است. اما شاید بپرسید bpd در سونوگرافی چیست؟ در پاسخ به سوال bpd در سونوگرافی به چه معناست؟ باید گفت: اصطلاح BPD با بزرگترین قطر سر جنین که به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سونوگرافی بارداری است، برای اندازه گیری قطر جمجمه جنین کاربرد دارد. (درباره اندازه نرمال tcd بیشتر بخوانید)

وقتی از اصطلاح آهیانه استفاده می‌کنیم به این دلیل است که جمجمه دارای دو استخوان آهیانه است که bpd در سونوگرافی به معنی اندازه گیری فاصله بین این دو استخوان است.

کلیه خدمات تشخیص جنسیت جنین در رادیولوژی و سونوگرافی دکتر مردانی با کادر مجرب خانم انجام می پذیرد. (سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مردانی (فلکه سوم تهرانپارس) | سونوگرافی رَسا (خیابان پیروزی))

آدرس سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مردانی (فلکه سوم تهرانپارس): تهرانپارس به نشانی فلکه سوم تهران پارس – خیابان 196غربی (بین باقری و فلکه سوم)- نبش طاهری – ساختمان پزشکان تهرانپارس طبقه 5 واحد 53. 

آدرس سونوگرافی رَسا (خیابان پیروزی): خیابان پیروزی، روبه‌روی ستاد نیرو هوایی، نبش کوچه ایلخانی، مجتمع پزشکان بقراط

bpd در سونوگرافی آنومالی

سونوگرافی آنومالی، که به آن سونوگرافی تفصیلی یا اسکن آناتومی نیز گفته می‌شود، یکی از مهم‌ترین اسکن‌های دوران بارداری است که معمولاً بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود. هدف سونوگرافی آنومالی عبارتند از:

• بررسی رشد فیزیکی جنین
• تشخیص برخی ناهنجاری‌ها و اختلالات مادرزادی

در سونوگرافی آنومالی، BPD یا قطر دوپاریته اندازه‌گیری می‌شود. این اندازه‌گیری یکی از پارامترهای مهم برای ارزیابی رشد جنین است و به پزشکان کمک می‌کند تا رشد سر جنین را بررسی کنند و هرگونه ناهنجاری یا اختلال رشد را شناسایی کنند. (دقت داشته باشید که bpd به روش سونوگرافی شکمی اندازه‌گیری می‌شود نه سونوگرافی واژینال)

اهمیت اندازه گیری قطر بای پاریتال یا BPD با استفاده از سونوگرافی چیست؟

اما با وجود شناخت تعریف شاخص bpd به انگلیسی biparietal diameter شاید بپرسید اهمیت bpd در سونوگرافی جنین چیست؟ در جواب باید گفت: بررسی پارامتر BPD به چند دلیل اهمیت دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.

1. قطر بین دو استخوان پاریتال، بزرگترین قطر بدن جنین است. این قطر باید از لگن مادر عبور کرده و وارد کانال زایمان شود.
2. اندازه گیری bpd در سونوگرافی بارداری در ماه های آخر بارداری توسط متخصص درج می‌شود.
3. متخصص زنان و زایمان، عدد مربوط به bpd در سونوگرافی را با عدد مربوط به معاینه داخلی قطر دهانه لگن مادر مطابقت می‌دهد.
4. مطابقت دادن اعداد مربوط به bpd در سونوگرافی بارداری با اندازه های مذکور در ماه های پایانی بارداری مشخص می‌کند که آیا سر جنین قابلیت عبور از کانال زایمان را دارد و یا خیر؟ یعنی به عبارت دیگر امکان انجام زایمان طبیعی برای مادر وجود دارد یا خیر؟

یکی از کاربردهای مهم اندازه‌گیری BPD این است که با استفاده از این عدد به همراه سایر اندازه‌گیری‌ها، می‌توان وزن جنین را تخمین زد. همچنین، با توجه به اهمیت رشد متناسب سر در دوران جنینی، BPD به عنوان یک شاخص می‌تواند در ارزیابی تناسب رشد سر جنین مفید باشد.

bpd در سونوگرافی باید چند باشد؟ جدول هفتگی

در جدول زیر به تفکیک هفته‌های مختلف بارداری، عدد قطر آهیانه آمده است.

این اعداد میانگین هستند و ممکن است در جنین‌های مختلف کمی متفاوت باشند.

همین حالا و بدون معطلی می‌توانید نوبت سونوگرافی بارداری خود را در رادیولوژی دکتر مردانی بدون معطلی و به صورت اینترنتی رزرو کنید.

تفسیر دیگر علائم اختصاری سونوگرافی جنین

بررسی روند رشد جنین بر مبنای معیارهای سونوگرافی شامل اندازه‌گیری‌های مختلفی است که به پزشکان کمک می‌کند تا رشد و سلامت جنین را ارزیابی کنند. این معیارها همراه با توضیحات آن در جدول زیر آمده است:

پرسش های متداول درباره bpd در سونوگرافی

در این بخش به 5 سوال مهم درباره bpd در سونوگرافی بارداری پاسخ می‌دهیم.

1- bpd در سونوگرافی جنین چیست؟

بی‌پی‌دی در واقع فاصله بین دو استخوان آهیانه در جمجمه جنین را اندازه‌گیری می‌کند. جمجمه انسان از دو استخوان آهیانه تشکیل شده است که هر کدام شبیه به یک بشقاب خمیده با دو سطح و چهار لبه هستند.

2- اندازه نرمال سر جنین bpd در سونوگرافی چقدر است؟

نمی‌توان درباره اندازه نرمال bpd جنین به طور قطعی نظر داد. اما به صورت میانگین افزایش هفتگی BPD ما بین هفته‌های 13 و 30 بارداری 4.9 میلی متر در هفته و بین 30 تا 36 هفته، 3.3 میلی متر در هفته و بین هفته‌های 37 و 40، 1.7 میلی متر در هفته است.

به طور کلی در زیر برخی از اندازه‌های نرمال BPD در هفته‌های مختلف بارداری آورده شده است:

• هفته 13: حدود 23.01 میلی‌متر
• هفته 20: حدود 46.40 میلی‌متر
• هفته 27: حدود 68.28 میلی‌متر
• هفته 34: حدود 85.30 میلی‌متر
• هفته 40: حدود 92.62 میلی‌متر

3- ارتباط جنسیت و اندازه نرمال سر جنین bpd چیست؟

ممکن است برخی پزشکان با استفاده از اندازه‌های سونوگرافی، جنسیت جنین را حدس بزنند، اما ارتباط مستقیمی بین جنسیت جنین و اندازه نرمال BPD (قطر دو پاریته) وجود ندارد. اندازه BPD بیشتر به سن بارداری و رشد سالم جنین اشاره دارد تا جنسیت. (درباره تفاوت جنین دختر و پسر در سونوگرافی هفته 12 بیشتر بخوانید)

4- دلایل کم یا زیاد بودن bpd چیست؟

اندازه BPD جنین ممکن است به دلایل مختلفی کمتر یا بیشتر از حد نرمال باشد. برخی از دلایل در جدول زیر به تفکیک آمده است.

5- چه کنیم bpd جنین نرمال شود؟

برخی از توصیه ها برای کمک به نرمال شدن BPD جنین، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغذیه مناسب: مصرف مواد مغذی و ویتامین‌ها.
• مراقبت‌های پیش از زایمان: مراجعه منظم به پزشک.
• کنترل بیماری‌ها: مدیریت دیابت و فشار خون.
• استراحت کافی: خواب و استراحت مناسب.
• پرهیز از استرس: کاهش استرس و اضطراب.

دقت داشته باشید که کلیه مطالب ارائه شده در این مقاله بر اساس تحقیق و جستجو بوده و ممکن است در برخی یا همه موارد نیازمند بررسی تخصصی از جانب پزشک داشته باشد، لذا هرگونه پرسش و ابهام را با پزشک مشورت کنید.

منابع

https://niniplus.com/

https://radiopaedia.org/

https://ijogi.mums.ac.ir/

https://www.medscape.com/

ijogi.mums.ac.ir/article_12834.html

https://niniplus.com/tools/bpd-biparietal-diameter-calculator

https://gahvare.net/articles/QzW0T/اندازه-نرمال-سر-جنین-bpd